«New Age eta beste hainbat etiketa kritikariek sortzen dituzte»

Gwendal taldedko Youenn Le Berre eta Robert Le GAll-i elkarrizketa
«New Age eta beste hainbat etiketa kritikariek sortzen dituzte»
Youenn Le Berre eta Robert Le Gall, Gwendal folk taldeko kideak
Gwendalek, 1972. urtean sortu zenean, zeltiar musikaren garapen berezia ekartzeaz gain, garai berria zabaldu zuen folk musikan. Azken hogei urteotan rokca, jazza eta are new age musikaren eragina onartu dute, baina talde bretainiarraren azken diskoan, «Glenn River», zeltiar musikaren jatorrira jo dute. Barakaldo Folk ekitaldian izan ditugu eta Youenn Le Berre eta Robert Le Gall, Gwendaleko musika egile eta kide zaharrenekin mintzatu gara.
ARGIA. Musika desberdinak onartzen dituzue zuen konposizioetan. Nola definituko zenukete zuen burua?
YOUENN LE BERRE. Egia da gure musika fusioa dela. Azken batean, musika zeltiarra edo tradizionala mende honetako beste musika modernoekin nahasten dugu. Klasikoa, tradizionala, rocka, jazza... Taldekide bakoitzak gustuko duen musika sartzen saiatu gara.
ARGIA. New age musikaren eragina duzuela esaten dutenak ere badaude, baina zein puntutaraino sartu da new age-a folk musikan, eta musika zeltiarra new age izenekoan?
ROBERT LE GALL. Oso zaila da horri erantzutea. Musika egile gehienak bezala, ez dakigu zer den new age musika edo asmatzen diren beste etiketa horiek. Azken batean, komunikabideek eta batipat kritikariek sortzen dituzten etiketak baitira. Egia da, bestetik, musika zeltiarra beste estilo batzuetako kantariek ere erabiltzen dutela euren konposizioetan, gu bezala fusio musika eginez.
ARGIA. Folkzale batzuen iritziz, mende honetako beste musika eta erritmoak erabiltzeak musika tradiozionalean, honen garapen naturala edo gardentasuna bortxatzen du nolabait. Ados al zaudete?
YOUENN LE BERRE. Ez dut uste kontraesan bat suertatzen denik musika nahasketa egiteagatik. Tradizioaren izenean garbitasunaren alde daudenak oso errespetatzen ditut, baina tradizionaltasuna eta modernitatea nahastea ere posible da, eta folk musika modernagoa egiten dugunok ere oso errespetagarriak gara, gurea ere ikerketa lana baita. Nire ustez, musika tradizionala bizirik mantentzeko oso formula egokia dira musika garbia jotzea zein fusioa egitea.
ARGIA. Zuen azken diskoan, «Glenn River»en, hasierako urteetako musika egitera itzuli zarete, hau da, musika zeltiarra, baina garbiagoa.
ROBERT LE GALL. Musika zeltiarrean zentratu nahi izan dugu antzinako eta egungo musika tresnak erabiliz. Sintetizadoreak xirularruarekin edota gitarra elektrikoa eta bateria bonbarda edo biolinarekin...
ARGIA. Zuek biak izan zarete zentratze horren erantzukizuna duzuenak, orain arte konposizio guztiak taldekide guztien artean egiten baitziren, eta hemendik aurrera zuek biak izango zarete Gwendalen musika egileak. Arazoak izan dituzue taldekideen artean?
ROBERT LE GALL. Talde guztietan izaten dira arazoak eta gurea ez da salbuespena izan. Eta horregatik erabaki dugu Youenn eta biok izatea musika egileak eta taldearen norabidea zehaztuko dugunak; harrezkero ez dugu izan arazo gehiagorik. Honekin ez dut esan nahi taldekideek ez dutela gustuko duten musika jotzen, baina musika idazten dugunok gu biok gara.
YOUENN LE BERRE. Nire ustez, azken aurreko diskoaren arazoa hori izan zen, musikari desberdinen arteko diferentziak nabarmentzen zirela, hau da, batzuek jazz-rocka egin nahi zuten eta gu biok musika zeltiarra egin nahi genuen. Beraz, musika zentratu bat egiteko askoz ere errazagoa da gu bion artean egitea, ados gaudelako. Gauza berbera nahi duten bi pertsona ados jartzea errazagoa da, ados ez dauden beste sei pertsonaren artean baino. Gure jarraitzaileentzat ere hobea da musika zentratu bat egitea. Eta Gwendalen musika fusioa bada ere, oinarria musika zeltiarra da, ez beste bat.
ARGIA. Dena den, nahiko kasualitate bitxia da taldeko bretainiar biak izatea musika zeltiarrera itzuli nahi duzuenak. Bretainiaren izaera zeltiarrak deitzen zaituzte?
ROBERT LE GALL. Bai, baina kultura mailako deialdia da, ez politikoa. Gauza asko aldatu dira Bretainian azken hamabost urteotan. Gaur egun bretainiarrek beste kultura batzuei zabaldu dizkiete ateak.
ARGIA. Euskal Herriko eta beste herrialde batzuetako folk taldeekin harremanak dituzue. Nola ikusten duzue gaur egun folk musikaren egoera?
YOUENN LE BERRE. Espanian oso egoera onean bizi da musika zeltiarra. Bestetik, lehen ere aipatu dugu oso hedatuta dagoela, beste musika mota batzuetan ere sartzen ari delako. Adibidez, Loreena McInith-ek folk musika egiten ez badu ere, bere kantu askotan musika zeltiarra erabiltzen du, eta berdin gertatzen da Iparramerikako hainbat talderekin. Jendea musika zeltiarra entzuteko ohitura hartzen ari da horri esker.
ARGIA. Folk talde zaharren artean `gogorrenak' zaretela diote kritikariek.
ROBERT LE GALL. Baliteke (barre egiten du). Lehen esan bezala, rocka eta gitarrari egurra ematea oso gustukoa dugu, baina azken urteotan gu baino askoz ere `gogorragoak' diren folk taldeak sortu dira, Pogues eta Oyster Band bezalakoak.
Myriam Gartzia
50-51

GaiezKulturaMusikaMusika modeTaldeakGWENDAL
PertsonaiazLE BERRE1
PertsonaiazLE GALL1
EgileezGARTZIA3Kultura