«Frantsesa beldur da, bere hizkuntza babestu nahi du»

Thierry Delobel, Ikas-bi-ko arduraduna:
«Frantsesa beldur da, bere hizkuntza babestu nahi du»
ARGIA. Klase elebidunetako ikasle batzuek diplomarentzat gai bat euskaraz lantzea erabaki dute. Nolaz?
T. DELOBEL. Irakaskuntza elebiduneko lehen belaunaldiak Lizeoko lehen urtetik Historia Geografia gaia euskaraz landu izan du. Horrela izaki, normala iruditzen zitzaien azterketa ere euskaraz egitea. Seaskak lehenagatik arazoak izan zituela jakinik, Donibane Lohizuneko Lizeoko arduradunak bildu eta Akademiako errektorearengana jo genuen azaroan. Erantzuna maiatzean eskuratu dugu, guraso bati bidali zaion gutun baten bitartez. Bertan, lehenagatik erantzun bat emana zela jartzen zuen, ezezkoak baliagarri jarraitzen zuela. Eskola elebidunek horrelako eskakizunik ez dute egin orain arte, eta informatu egin ginen. Horrela, gure galdera Seaskarekin nahastu zutela ohartu ginen. Ikasleek eta gurasoek ezetzaren aurka joatea erabaki zuten eta beraz, azterketa euskaraz egin dute.
Kontraesan askoren aitzinean gaude. Alde batetik, azterketa nazionala dela diote, eta frantsesez iragan behar dela. Baina ados dira ikasleen dossierrak kontuan hartzeko, irakaskuntza beste hizkuntza batean eramana izan delarik. Honek adierazten du ereduak aldatzen direla komeni delarik, edota egiten den presioarengatik ere. Adibidez, desagertu diren hizkuntzekiko lotura edo grekera mantentzeko.
Orain arte ez zen honelako kasurik gertatu. Gure irakaskuntza elebidunaren maila neurtzeko tresnarik ez dugu oraindik, eta Administrazioak gure galderari erantzun bat eman behar dio. Kopiak lortuko ditugunean, Auzitegi Administratiboaren aitzinean kezka bat jarriko dugu beste elkarte butzuekin batera.
Bestalde gogoratu behar da galdera berdina pausatuko dela unibertsitate aurreko azterketarentzat, hemendik zenbait urtetan, eta aitzinetik ereduak aldatu beharko dira.
A. Nola esplikatzen duzu Administrazio frantsesaren jarrera?
T.D. Europako kontseiluak hizkuntza minorizatuei buruzko txosten bat izenpetzea proposatuko die estatu desberdinei datorren udazkenean, baina Frantziak hasieratik txosten honen aurka bozkatu du. Frantsesa Europaren aitzinean beldur da, bere hizkuntza babestu nahi du. Nola ulertu bestela datozen hogei urteetan hezkuntza politika guztia Parisen erabaki beharra.
Bestalde EAE eta Akitaniako Erregioaren artean izugarrizko zubi ekonomikoak daude martxan. Euskara ezin daiteke harreman horietatik kanpo utz. Hizkuntz politika bertan erabaki beharko litzateke. Administrazio egiturak zaharkituak dira. Beharrak aldatu dira.
A. Klase elebidunak zabaltzen ari ote dira?
T.D. Irakaskuntza publikoan, ikasle kopuruaren erdia baino gehiago prest dago irakaskuntza elebiduna jarraitzeko. Gaur egun, nor bere herrian ongi bizitzeko gogoa emendatu da. Hizkuntza asko ikasteko lema ere zabaldu egin da, eta horrekin batera kontzientzia indartu egin da.
Ixabel Etxeberria
23

GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakIkas-Bi
PertsonaiazDELOBEL1