Errezitalak udarako, "Susa"ren zenbaki berria aurkeztearren

Susari elkarrizketa

Donostian, UEUn eta Baionan, oraingoz
Errezitalak udarako, "Susa"ren zenbaki berria aurkeztearren
Larunbat honetan (hilaren 19an) beren uda jirako lehen errezitala. Bere izena: "Susa Negro, negro zu-za(ra)"
Errezital hau baino lehenago, beste hiru bat desberdin eginak omen daude "Susa"koak. Beste hiruek bere historia egin ziaten, nahiz eta akaso jende gehiegik ikusi izan ez. Hirugarrena, ale erotikoarekin prepatutakoa, gehien eszenaratu zena izan zen. –hirutan besterik ez–. Oraingo honetan, hiru fetxa eta leku badituzte dagoeneko preparatuak: Donstian, uztailaren 19an, larunbata, Los Angeles ikastetxean, gaueko 8'00etan; Iruñean, UEUn, 23an, asteazkena, gaueko 10'etan; eta Baionan, 26ean, larunbata. Beste edozein tokitan egiteko prest omen daude, aurretik telefonatuz gero.
ARGIA.–Beste Susa bat plazaratu berri duzue oraintsu. Hemezortzigarrena da honez gero, eta jakin dugunez berezitasunik badakarkizue; ez da ala?
SUSA.–Bai motell, behin Susa Erotikoa egin izandu zen gisa berean, edota itzulpengintzari eskainitako dossier txiki bat atera genuen bezala, oraingoan Susa Beltza aleari ekin zioagu. Negroei buruz, alegia.
A.– Baina gai-inguru horren atzean zer ezkutatzen duzue, beltzen literatur hurrerapen bat edo?
S.–Bueno, baziok bai, nolabaiteko hurrerapen bat, negro literaturari buruz eta afrikar antzerkiaz. Baina ipuinek hartzen ditek lekurik zabalena, ze behinola gure artean komentatu huen euskaldunen eta beltzen artean badagoela parekotasun toke bat, hain ezkutukoa askotan. Horixe azaleratzea pentsatu genian, gure errai beltzek paperetako larrua ere zikin zezatela, lokatzetan bezala.
A.–Beraz, jendeak propio idatzi dik ale negrarako.
S.–Bai, bai. Eta proposatutako gaiak arrakasta galanta izan zian gure kolaboradore frankotiratzaileen artean. Hasieran pentsatu baino orrialde gehiago eskaini zizkioagu. Polita aterako duk, zenbaitek sorpresarik jasoko duelarik...
A.– Kanpora ematen duzuen irudia ez al zaizue prolema bilakatu?
S.–Begira, gure prolema betikoa duk, ez gaituztela oso seriotan sekula hartzen. Zimurrak nabarmentzen hasi zaizkigula esaten ditek batzuk, baina oraindikan ere gaztetxotzat jotzen gaituzte, beraien ispiluetakoa sinestu nahi ezean. Eta ez duk hori kontua. Ze, ez didak esango, seriotasuna hau bezalako elkarrizketetan neurtzen denik, ez? Hogeita hamalau liburu kaleratu ditugunean, bazegok bistagordarena egiten segitzen duenik. Argitaratzean estrenatu direnen artean denetik zegok, gustoak gustu. Hala ere ahalegina kontutan hartzekoa duk, eta hori bai, inork egin ez duena. Ez gaituk poesiarena eta beste guztia errepikatzen hasiko!
A.–Beti ere jende berria harbiltzen ari duk, eta azkenengo aleetan izen berriak agertzen dituk.
S.–Susan beti azaldu duk jende berria. Batzuk besteak baino kolaboratzaile fidelago, irakurleak legez. Kolaboratzeko bi era desberdin izaten dituk: batzuk ezagutu ere ez dizkiagu egiten, beste askorekin harreman zuzen samarrakin ligatzen gaituk. A, jontxo, eta kurrante pringatuak ezin ahaztu. Liburuak, aldizkaria, The Susa News, errezitalak, txanpon eskakizunetan usteltzen direnak... rugbyko ekipo bat osatzeko moduko alineaziora iritsiko ote gara! Baja fortzatu gehiago suertatzen ez bazaiguk behintzat!
A.–Errezitalok aldizkariaren aitzakiaz ailegatu al dira?
S.– Bai, bai; bai eta ez. Esan dugun bezala gogoak zirikatzen gintuen. Eta negroaren aukeraz profitatu gaituk. Putamadrekoa duk musiko eta lagun teatreroekin elkartu eta dibertitzea. Gure «artixtonto» sena ez duk boligrafora bakarrikan mugatuko; literatura idatzia fosilizatu egiten bait duk tonto-tontoan. UEUn hirurehun bat lagunek ikusiko dik igual, eta horrek gure irakurlegoaren herena egiten dik ia. Pentsa, hiru aldiz egin eta kasik publikatu beharrik ere ez. Atera itzak kontuak!
A.– Detalle batzuk aurreratu itzazue...
S.–Hori duk hori puinalada traperua! Gutxi esango diat eta hor konpon marianton. Honetan karpak hiru pista izango dizkik: batean Kosta de Martileko kantalari bulartsuak, bestetik Brasilgo sanbero finalistak, eta muslari angoleñoak izkina batean. To enbidoa!
A.–Non, noiz eta zenbatean.
S.–Leku gutxi behar diagu. Bizilagunik gabe, bazpare. Noiz? Iluntzean hobe. Eta zenbatean... gu merkeak gaituk, baina ez gaituk edozeinekin oheratzen. Eman dezagun, diez-de-los-grandes (grandes-grandes!).
Dabid ZUAZALDE
39

GaiezKulturaLiteraturaTaldeakSusa
EgileezUAZALDE1Kultura