Esaren handitze lanen aurkako dokumentala finantzazio bila
Zer ari da gertatzen Esa urtegian? Handitze lanek zer-nolako kalteak eragin dituzte? Lur mugimenduek zenbat herritar kaltetu dituzte? Nortzuk ateratzen diote etekina makro-proiektu honi? Galdera horiei erantzutea du xede René Petiten amesgaiztoak dokumentalak.
Crowfounding bidez finantzatuko dute Lanak Gelditu, Río Aragón eta Eguzki Bideoak kolektiboek. Verkami webgunearen bidez egin daitezke ekarpen ekonomikoak, 10 eurotik 500 eurora artekoak. 40 eguneko epea dago horretarako. Sustatzaileek 14.000 euro biltzea dute helburu.
Lur mugimenduak
Aipatu kolektiboek nabarmendu dutenez, 2001ean hasi ziren arazo teknikoak –duela 50 urte René Petit injeniariak eraiki zuenean hala gertatuko zela esan zuen– eta lanak amaitzea "oso larria" litzateke. Esa herriko 76 etxe hustu behar izan dituzte eta eskuinaldeko maldaren lerradurengatik ez dago jakiterik noiz itzuliko diren.
"Aukeretako okerrena da posibleena egun", diote: "Azpiegituraren kolapsoak milaka lagunentzako hondamendia eragingo luke: urak gainezka egiten badu 16 minutuan Zangozan (5.177 biztanle) legoke".
Dokumentalari dagokionez, arazo geologikoetan oinarritutako lana izango da: "Biztanleengan izango dituen ondorioak aztertuko ditugu eta garapenkerian oinarritutako eredua zalantzan jarriko da, babes ideologikoa ematen dietenen argudioak aztertuz. Urtegiaren segurtasun faltaren gainean kontzientzia hartzeko balioko du. Esako urtegiak eta Plan Hidrologiko Nazionalak etorkizuna hipotekatzen dutela azalduko dugu".
"Lasaitasun erlatiboko" mezua zabaldu du Zangozako alkateak
Angel Navallas Zangozako alkateak Esako handitze lanen inguruko informazio gehiago emateko galdegin die Ebroko Konfederazio Hidrografikoari (CHE) eta dagokien gainerako erakundeei. "Ez gaitzatela engaina", eskatu du. "Presa hainbat milimetro igo da. Ebidentzia bat da, CHEren txostenak jaso du".
Zangozako EH Bilduk, bestalde, handitze lanak geratzeko eskatu du.
"Segurtasun faltagatik" geldirik daude Esa urtegia handitzeko lanak Rio Aragon Elkartearen esanetan. Lan horien kontratua eteteko eta proiektua berrikusteko eskatu du talde horrek. "Bideragarritasun eza" onartzeko eskatu diote Ebroko Ur Konfederazioari.
Lanak duela 22 urte hasi ziren, baina urtegiaren eraikuntzak hamaika arazo izan ditu, eta oraindik lanek atzera-aurrera jarraitzen dute. Rio Aragón elkartearen eskaerari erantzunez, lanak 2027an bukatzea aurreikusten duela erantzun du CHE Ebroko Konfederazio... [+]
Ikerketa geologikoek behin baino gehiagotan ohartarazi dute, eta, orain, satelite bidezko zaintzatik heldu da abisua: Esako urtegia ez da egonkorra. Copernicusek, Lurra behatzeko Europako Batasunak abian jarritako programak, "mugimendua" antzeman du urtegiaren... [+]
Euskal Herria zeharkatzen dutenen artean ibairik handiena da Ebro. Haren ertzean mintzatu gara, Ollero bizi den Zaragozako sarreran, lertxunaren ibili geldoa, txorien kanta zoroa eta ibaiaren emari barea lagun, udaberria 33 gradura lehertu den arratsaldean, zorionez arbolen... [+]
Urtegiaren eskuin hegalak desegonkor jarraitzen duela eta, beraz, arrisku maila bat dagoela ondorioztatzen du. Txostena Ingeotyc enpresako Valentin Ibarra eta Tomas Morales geologoek egin dute Zangozako Udalaren enkarguz.