Ipar Euskal Herrian bizi izan diren hiru iheslarirekin mahai-ingurua egin dute Euskal Irratietan, haien lekukotasunak jasotzeko. Eztabaida osoa Euskal Irratien webgunean dago entzungai.
Martxoaren 22an Arrangoitzen egindako agerraldian euskal iheslariek publikoki plazaratu zuten kolektiboki sorterrira itzultzeko erabakia hartu zutela. Bi hilabete geroago, Ipar Euskal Herrian errefuxiatuak ziren zenbait iheslarik Hego Euskal Herrirako bidea hartu dute.
Urte asko etxetik urrun igaro ondoren sorterrira itzultzean hunkituak eta urduri sentitu direla esan dute Arrate Urrestik eta Xabier Arinek: “Sentimendu gazi-gozo bat izan dut itzultzean, Mutrikutik senarrarekin ihes egin nuelako eta bakarrik itzuli naizelako”, aipatu du Urrestik.
Jaioterriarekin duen lokarria familia izan dela adierazi du Arinek: “Gazte atera nintzen Ataundik, eta jende asko ez dut ezagutzen gaur egun”. Sorterrira itzulera beste modu batekoa izango zela esan du iheslari ohiak: “Gure ametsa amnistia oso batekin, presoak atera ondoren itzultzea zen”.
Arrangoitzen emandako pausoarekin ate bat ireki nahi dutela azaldu dute iheslari ohiek: “Arriskuz beteriko urrats ausarta eman dugu, eta horren jabe gara”.
Urte luzez egin du borroka, nortasun juridikoa aitor ziezaiotela exijitzeko. Herrigabe eta heriotza zibil egoeran izan dute hamar urtez Venezuelan.
Etxerat elkarteak jakinarazi duenez, Luis Elisardo Roncero Retortillo gasteiztarra eta Anartz Aranbarri Etxaniz ondarrutarra Euskal Herrira itzuli dira. Biak euskal gatazkak eragindako iheslari ohiak dira.
2002an sortu zen Ataramiñe argitaletxea, eta ordutik euskal errepresaliatu politikoek idatzitakoak argitaratu ditu. 2017ra arte lan kolektiboak argitaratu zituen, eta horietako zenbaitekin antologia osatu du: Urrun da zeru urdina. Ataramiñe 2002-2017. Ez da... [+]
Biarritz, 1972ko urriaren 14an. Javalquinto lorategietan, udaletxearen ondoan, Nguyen Van Dong vietnamdar herritarra suizidatu zen, bere buruari bonzo erara su emanda.
Xanti Zapirain Elizalde “Kaiku” hil dela jakinarazi du Antxeta Irratiak asteazken honetan. Altzan (Gipuzkoa) jaioa 1953an, 20 urte zituela Hendaiara (Lapurdi) ihes egin zuen Frankismoaren jazarpen politikotik ihesi eta errefuxiatu-bizitzaren alderik garratzenak... [+]