Konpromisoa

  • Edozein ekosistematan bioaniztasuna gauza arriskutsu baino ezinbesteko aberastasun modura ikusten dugun bezala, mundua begiratzen dugunean hizkuntza aniztasuna ez dugu gatazka iturri arriskutsu modura ikusi behar, kontrakoa baizik, globalizazio neoliberalak eragiten duen uniformizazio linguistiko kaltegarriaren aurreko osasun seinale gisa interpretatu behar dugu hizkuntza aniztasuna munduan. Horregatik euskararen alde egitea, eraldaketaren eta demokraziaren alde egitea da.


2016ko azaroaren 29an - 08:08

Izan ere, hizkuntza bat galtzen den bakoitzean -eta Unsecok mende honetan milaka gal daitezkeela dio- kultura bat, herri bat desagertzen da munduan. Modu horretan ahultzen doa gure munduaren kultur ADNa, munduaren nortasun anitz eta aberatsa. Munduko kolore eta usainak galtzen ari dira globalizazioaren eraginez, mundua gero eta ele bakarragoa, gero eta grisagoa bilakatuz, ordezkapen prozesu amaigabean.

Munduan hizkuntzak etengabeko kontaktuan bizi dira, hizkuntza horiek erabiltzen dituzten kulturak eta herriak bezalaxe, eta zer esanik ez teknologia berriek mundua txikiagotu eta txikitu duten une honetan. Testuinguru horretan, ez dugu ahaztu behar herrien arteko kontaktu motak -demokratikoa ala menpekoa- zehaztuko duela kontaktuan dauden hizkuntzen arteko harremana, gatazkatsua ala berdintasunezkoa. Hizkuntza ukipena gatazkatsua bada, herrien arteko harremana antidemokratikoa delako da.

Gainera, ohartu behar dugu globalizazioaren eraginez, estatuez gain, nazioarteko korporazio eta multinazionalek Euskal Herria gero eta okupatuagoa dutela, baita linguistikoki ere. Okupazio horren ondorioz, lehendik jasan behar genituen gaztelera eta frantsesaren inposizioaz gain, dagoeneko ingelesarena ere jasaten hasiak gara, euskararen kaltean beti.  Hizkuntza kolonizazio indartsu honek Euskal Herriaren ohiko menpekotasun politikoaz gain, menpekotasun ekonomikoa, kulturala eta linguistikoa areagotuko ditu. Horregatik guztiarengatik izan behar du zentrala euskararen aldeko borrokak baita eraldaketa sozialaren aldeko borrokan ere.

Munduan eman diren prozesu linguistikoen azterketek argi eta garbi erakutsi dute Estatua izateak ez duela bere horretan hizkuntzaren etorkizuna bermatzen. Irlandako Estatua da horren lekuko. Baina ere berean, azterketa soziolinguistikoek azpimarratu dute Estaturik gabe hizkuntza minorizatu batek aurrera egitea ezinezkoa dela. Gauzak horrela, Euskal Herri euskalduna sortzeko ezinbestekoa da Euskal Estatuaz jabetzea, independentzia eta soberania eskuratzea. Honengatik guztiarengatik, euskara, gure askapen nazionalerako prozesuaren elementu zentraletako bat izan behar duela pentsatzen dugu.

Euskal Errepublikan ez diogu inori bere hizkuntz alboratzea eskatuko, kontrakoa, babestuko ditugu beste hizkuntzak Euskal Herria aske batean. Eta bide batez, euskaraz ikasi dezaten dei egiteaz gain, erraztasun guztiak jarriko dizkiegu euskara ikas dezaten, euskara izango baita Euskal Herri osoan integraziorako biderik eraginkorrena. Etorkizunean  Euskal Herria, herri mestizoa izango da, gero eta mestizoagoa, pluralagoa, kolore, jatorri eta fede guztietakoa, baina euskara izango da lurraldeen gainetik, kulturen gainetik, sinesmen guztien gainetik, euskal komunitatean guztiok elkartuko gaituen elementu zentrala.

Baina euskaraz bizitzeko gure nahiak, bi oztopo nagusi ditu. Batetik, inposatu dizkiguten frantziar eta espainiar konstituzioek euskarari ofizialtasuna ukatzen diotela. Eta, bestetik, gure lurraldearen okupazio linguistiko-kultural horrek eragiten duen hizkuntza menpekotasunak, gure hizkuntza portaera txarrak, ohitura kaltegarriak  indartzen dituela euskararen erabileraren eta kalitatearen kaltean.

Errealitate horrek, euskararen normalizazio alorrean, ezinbestean, bai lege arrotzekiko eta baita inposaturiko ohitura txarren aurrean ere, modu desobedientean jokatzera behartzen gaitu, hau da, euskaraz aritzea, kasu askotan, desobedientea izatea delako. Alde bakarrez jokatu behar dugu, herri erresistentzia eta hizkuntzaren inguruko desobedientzia zibila antolatuz eta konfrontazioari uko egin gabe, hori izango baita muga legalak eta hizkuntza erabilera ohitura txarrak modu eraikitzailean gainditzeko bide bakarra.

Eta horretarako, Lurralde Askearen filosofiarekin bat egiten dugunok, euskaraz bizitzeko konpromisoa hartu eta sozializatu behar dugu, egunero, non nahi eta noiz nahi, euskaraz arituz, libre izanez. Euskararen jalgi hadi mundura!

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Materialismo histerikoa
Erabakimena

Balirudike dena kontrolpean dagoela, badakitela guri nola sinetsarazi edozer, ez dugula inoiz, berez, guk nahi duguna egiten. Iragarki konstante batean bizi bagina bezala, esaten dugu “aukera berdintasuna”, eta pentsatzen dugu esaten ari garela “aukera... [+]


2024-04-21 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Eraikinaren gorputza

Baltimore ibai gaineko zubiaren erorketa urte bukaerako oroimeneko irudien artean jasoko da, zubi baten erorketa ikuskizun zirraragarri eta salbuespenekoa baita. Zeren eta zubiak eta eraikinak ez dira berez erortzen, lehergailu edo artefaktu baten eztandak bat-batekotasunaren... [+]


2024-04-21 | Diana Franco
Teknologia
Indarkeriatik deskonektatu

Eremu digitalak, gizakion dinamiketatik edaten duen heinean, gizarte eredu ezberdinetan aurkitu ditzakegun antzeko arazoak ditu. Pertsonen arteko arazo asko botere kontua izan ohi da; botere arazoek indarkeria dakarte zenbaitetan. Esate baterako, indarkeria matxista.

Eremu... [+]


Etxebizitza arazoa eta lan-mundua

Etxebizitza duina izatea gero eta zailagoa da. Berdin du esaldi hori noiz irakurtzen duzun, urteak pasa eta arazoa gero eta larriagoa da.

Nola izan daiteke bizitzeko oinarrizkoa den eskubidea, teorian hainbat legek babestutakoa, EAEn eskubide subjektibo moduan onartu berri... [+]


Eguneraketa berriak daude