argia.eus
INPRIMATU
Kapitalismoaren hondakinak
  • Zaldibarko tragedia ez da izan "hondamendi naturala, aparteko zerbait, ezohikoa, aurretik jakitea erabat ezinezkoa", Iñigo Urkullu lehendakariak azaldu duen gisan. Sistema baten ondorioa izan da, kapitalista eta basatia, zaborren kudeaketan etekinik handiena bilatzen duena.

Juan Mari Arregi 2020ko otsailaren 27a

Nahikoa da gogoratzea Verter Recycling enpresak, orbain horren kudeatzaileak, ia 9 milioi euro irabazi zituela azken sei urteetan 2018ra arte. Eta hori guztia administrazioaren konplizitatearekin, eskuak garbitzeko arlo pribatuaren gain uzten baitu osasun publikoko arazo bat dena, zabortegien arazoa.

Zaldibarko hondakin horiek, beraz, kapitalismoarenak dira. Verter Recycling oharturik zegoen zabortegian pitzadurak zeudela, eta ez zuen ezer egin konpontzeko. Ondorioz bi langile lurperatuta geratu dira eta azken aldiko ingurumen-hondamendi handiena eragin dute. Baina hondakin horiek administrazio kapitalista batenak ere badira, ez baitu zabortegi horren segurtasuna kontrolatu, eta arriskuan jarri baitu amianto hiltzailearen erdian erreskatera joan ziren langile eta ertzainen bizitza.

Lurperatutako langileen senideek salatzen duten bezala, "zikoizkeriak lotu ditu eskrupulurik gabeko gizonek sorturiko enpresa bat eta sigla ustelei lotutako politikari batzuk, eta zoragarri ulertu dute elkar". Logikoa da esatea beraientzat “hilketa bat” dela eta eskuak “odolez zikinduta” dituztela.

Kapitalismo bera da, espainiar gobernu frankistaren eskutik 1976ko martxoaren 3an Gasteizen borrokan ari ziren bost langile hil zituena, greba eta asanbladak arma gisa hartuta bizitza duina lortzeko hitzarmen baten defentsan ari baitziren. Bi kasuetan, erantzukizunak erabakitzeke daude. Eta premiazkoa da hori.