Kantauri itsasora doazen ibaietan aurkitu diren 17 substantzietatik 14 disruptore endokrinoak izan daitezke eta 15 legez kanpokoak dira, lindanoa eta susimeroak barne. Glifosatoa da gure ibai arroetan horietan gehien topatu den plagizida. Ekologistak Martxanek nabarmendu bezala, herbizida toxikoaren erabilera maila altuaren ondorioz eman da datu hori. “Euskal Herrian lindanoa dela eta, arazo historiko bat dago: Barakaldon, esaterako, lindanoa produzitzen zuten fabrikak zeuden 90. hamarkadan. Ekoizteari utzi bazioten ere, hondakinen inguruko zabortegietara, leizeetara edo eraikuntza prozesuan zeuden errepideetara bota zituzten. Kudeaketa txarraren ondorioz agertu da orain substantzia hau EAEko uretan”, dio talde ekologistak.

Ebro ibarrean datuak ez dira hobeak: 2016 eginiko azterketak zehazten duenez, 37 substantziatik 21 inguru horietan aurki daitezke; 16 endrokinoak dira. Gainera, hainbat substantzia legez kanpokoak izan daitezkeela ondorioztatu dute ikertzaileek.

Ikerketa 10 Konfederazio Hidrografikoetako Uren Kalitatearen Bigilantzia Programetako datu ofizialetan oinarrituta dago. Ekologistak Martxan taldeak nabarmendu ditu euskal lurraldeei dagozkien datuak, eta gainontzeko lurraldeekin alderatuz gero, datuok pozik egoteko arrazoi gutxi ematen dituztela adierazi dute.  

Estatu mailan, nekazaritza jarduera intentsiboko ibaietan antzeman dituzte substantzia gehien. Jucar ibaiean antzeman dituzte daturik okerrenak, besteak beste, ekoizpen jarduera handia duelako bere ibarrean. Plagizida ohikoenak intsektizidak izan ohi dira, %45 inguru. Herbizidek %40 osatzen dute. Espainia da plagizida gehien erabiltzen dituen herrialdea: batez beste, merkatuan daude produktuetan 400 eta 500 substantzia aktibo daude une honetan eta euren kontsumoa 78.818 tonatakoa izan zen 2014an El Saltok jaso duenez.