Europak presoen zigorrei buruz emandako zuzentarauak dantzan jarraitzen du Auzitegi Nazionalean eta datorren apirilaren 10ean Zigor Arloko Salak bilera egingo du erabakitzeko Luxenburgori gaiaz galdetuko dion ala ez.
Egin beharreko galdera zera litzateke, ea 2008an Europar Batasunak kartzela zigorrei buruz jarritako zuzentaraua Estatuek nola jarrai behar duten indarrean. Auzitegi Nazionalaren Lehen Aretoak 2014aren hondarrean aske utzi zituen hainbat preso, besteak beste Carmen Gisasola, Santiago Arrozpide eta Alberto Plazaola. Bigarren Aretoak, aldiz, ez zuen gauza bera egin Iñaki Bilbao presoaren kasuarekin eta lehia piztu zen. Azkenean Auzitegi Gorenak erabaki zuen Espainiako Gobernuak zuzentaraua bideratzeko iragan abenduan indarrean jarri zuen legearen alde. Honen arabera, 2010eko maiatza baino lehen zigortutako kasuei ez zai zuzentaraua aplikatuko eta ondorengoei bai.
Presoen abokatuek Europako Giza Eskubideen Auzitegira joko zutela iragarari zuten, baina hori oso bide luzea da. Luxenburgoko Auzitegiaren aukera ere hor zegoen, baina honetara iristeko Estatuetako barne instituzio baten bidez egin behar da. Kasu honetan Auzitegi Nazionaleko Zigor Arloko Hirugarren aretoa pentsatzen ari zen ea berak bere kabuz egingo ote zion galdera EBko Justizia Auzitegiari, baina azkenean Zigor Arloko aretoetako lehendakari Fernando Grande Marlaskak erabaki du Zigor Arloko epaileen osoko bilkurak ebatziko duela gaiaz.
EBko Justizia Auzitegiak urtebetean ebatzi dezake gaiaz eta Estrasburgoko Auzitegian 4-5 urte samur pasa daitezke erantzuna iritsi arte. Beste kasu ugaritan, Espainiak normaltasunez erabili izan du Luxenburgora galdera luzatzeko prozedura hau, baina oraingoan presoen gaia gobernu eta aurzitegietako sareetan katramilatu da. Bestetik Vera Jourova EBko komisarioak martxoaren 15eko epea eman zion Espainiako Gobernuari gai berari buruz erantzuteko.
Espainiako Auzitegi Nazionaleko Manuel Carcía Castellón epaileak sei pertsona epaituko ditu Ongietorrien auzian: Antton López Ruiz Kubati, Kai Saez de Egilaz, Pipe San Epifanio, Haimar Altuna, Oihana Garmendia eta Oihana San Vicente. Guztiak Sortuko kideak... [+]
Astelehenean jakinarazi du albistea Etxerat elkarteak. Otxandioko preso politikoa baldintzapeko askatasunean zegoen 2023ko martxoaz geroztik.
Kontzertuen bidez euskal preso eta iheslariak laguntzea da xedea. Aurten, Rakatapunk, Xutik eta Esne Beltza dira egitarauan.