argia.eus
INPRIMATU
Elikadura nahasmenduak, buruko osasunaren erronka nagusietakoa
  • Haur eta nerabeen artean (bereziki 12 eta 21 urteen artean), elikadura nahasmenduak lehentasunezko gaitz mental bilakatu dira, Osasunaren Mundu Erakundearen arabera. Pandemian nabarmen egin zuten gora elikadura nahasmenduek neska gazteen artean, muturreko kasuak areagotu egin ziren, eta arazoak oso presente dirau oraindik ere.

Mikel Garcia Idiakez @mikelgi 2023ko abenduaren 20a
Familiek bi modutara jokatu ohi dute: edo gaitza ukatzen dute, edo laguntzen saiatzen dira, baina ez da erraza. Argazkia: Freepik

Elikadurarekiko, pisuarekiko eta norbere irudiarekiko jarrera aldatzera eraman ohi duten nahasmendu psikologiko larriak dira anorexia eta bulimia. Neskengan eragin handiagoa du, eta argal dagoen jendeari egotzi ohi dizkiogu nahasmendu horiek, baina elikadura nahasmenduak ohikoagoak dira gorputz masa altuagoa dutenen artean.

Gaixotasun fisiko larriak eragin ditzakete, baita heriotza ere, desnutrizioaren edota suizidioaren ondorioz. Adituek azpimarratzen dutenez, elikadurarekin baino gehiago, jatorrian bestelako faktore batzuekin izan ohi dute lotura nahasmenduek. Faktore sozialak, biologikoak, psikologikoak edo harremanei loturikoak hain dira garrantzitsuak, sarri elikadurarekiko jarrera ondorioa dela, baina fokua beste nonbait dago: "Gakoa da gaixotasuna garatzeko zer gertatu den lantzea, eta gertatu denak, normalean, ez du zerikusirik jatekoarekin", diote El Salton landu duten erreportajean. Elikadura nahasmenduarekin batera gara ditzake pertsonak antsietatea, depresioa edo jarrera obsesibo konpultsiboa gisako nahasmenduak.

"Gakoa da gaixotasuna garatzeko zer gertatu den lantzea, eta gertatu denak, normalean, ez du zerikusirik jatekoarekin"

Familiaren garrantzia

Goiz antzematea, tratamendu espezializatuetara jotzea eta gertatzen denaz lasai eta zabal hitz egitea dira elikadura nahasmenduei aurre egiteko hiru zutabe nagusiak, dio El Saltoko erreportajeak, eta honetan guztian familiak duen garrantzia nabarmendu du. Izan ere, norberari bakarrik ez, ingurukoei bete-betean eragiten die egoerak, eta aurrera egiteko funtsezkoa da familia.

Familiek joera dute bi modutan jokatzeko: batetik daude seme-alabak gaizki daudela eta gaitza dutela ukatzen dutenak ("badirudi arazoaz ez hitz egiteak dakarrela arazorik ez egotea, baina begiak ixtea ez da konponbidea"); eta bestetik daude arriskua ikusten dutenak eta lagundu nahi dutenak, baina gehienetan ez da erraza. Senide eta gertukoen sentimendu ohikoenetakoa frustrazioa da, laguntzeko zailtasuna, eta elkarren arteko liskar eta haserrealdiak ere ugaritu ohi dira, "baina jakin behar da bereizten noiz den seme-alaba hitz egiten ari dena eta noiz gaixotasuna; ulertu behar dute etsai bera dutela denek, ez direla elkarren etsai".

Adituek gomendatzen dute familiak ere terapiara eta profesionalengana jotzea.

Gaiari lotuta:

Anorexia, bestelako gerturapen bat