“COP30ak erakutsi du kooperazio klimatikoa inoiz baino biziago dagoela, eta gizateria baturik mantentzen dela planeta bizigarri baten aldeko borrokan”. Hala bota zuen Klima Aldaketarako NBEren idazkari exekutibo Simón Stiellek Bélemen, Brasilen, klimaren goi bilera ixteko hitzaldian, pasa den larunbatean. Ez dakigu berak, baina bera entzuten ari zirenetatik askok abioi pribatua hartu zuten txalo egin eta segidan, kerosenoaren abiaduran etxera itzultzeko.

Mémoire Vive elkarteak egin eta Reporterre hedabideak argitaraturiko ikerketa baten arabera, Brasilgo hirian COP30 egin den egunetan, azaroaren 5etik 23ra, jet pribatuen luxuzko hegaldien trafikoa %60 hazi da, aurreko urtearekin konparatuta. Zehazki, elkarteak mota horretako 297 hegaldi zenbatu ditu.

Hegaldi gehienak goi bileran parte hartu dute herrialdeetako buruzagiek edo lobbygintzan ari diren ordezkariek pleitaturikoak izan dira. Hidrokarburoen sektoreak, adibidez, 1.600 ordezkari bidali ditu Bélemera, eta agroindustriak 300 lobby edo presio-talde baino gehiago: “Horiek ez dute belaontzi batera jauzi egin, kutsadura sortu gabe brasildar kostaldera nabigatzeko”, azaldu du Reporterre-k ironiaz.

Norena da Bombardier hori?

Mémorie Vive elkarteak, hegaldiak monitorizatzean, horietako batzuen jatorria ere atzeman du. Esaterako, Bombardier Global 5000 abioia TotalEnergies petrolio konpainiaren jabetzakoa da, eta haren zuzendari nagusi Patrick Pouyanne zein bere talde guztia zuzenean eraman zituen Paristik Bélemera.

Gure planeta zaintzeko itxura eginez, hamaika kontu negoziatzen dira mundu mailako ingurumen goi bilera garrantzitsuenean, eta hori galdu nahi izan ez duten meatzaritza multinazionalen edo bankuen ordezkariek ere ez dute preseski autobus linea erregularraren txartela erosita bidaiatu Brasilera. Reporterre-n arabera, 135 hegaldik “jabe pribatua” zuten eta beste 60 alokairuzko enpresa pribatuei lotuta zeuden, Amazom Green Taxi Aereo eta antzekoak.

Karbono dioxidoa, haizeak eraman du

Hegaldi horiek guztiek 4.422 tona CO2 isuri dituztela kalkulatu dute, baina soilik azkeneko eskala kontuan edukita, eta seguruenik kutsadura handiagoa izango da. Frantziako mandatari Emmanuel Macronek hartutako hegazkinak, adibidez, Bélemera bidaiatu zuen Salvador da Bahiatik, baina badakigu ondoren Mexikora egin zuela, Eliseora itzuli aurretik.

Bitartean, lurraren berotzearen erantzule nagusi diren erregai fosilei ez zaie aipamen ttipiena egin COP30eko azken ondorioetan. Agian, hegazkin horien propultsio iturri nagusia haizeak eramaten dituen hitzak baino ez direlako.