Berotze globalaren errua 90 enpresak dute nagusiki
90 konpainiak isurtzen dituzte berotze globala sortzen duten emisioen bi heren. Petrolio, gas edo karbono ekoizleak dira enpresa gehienak.
Climatic Change aldizkariak argitaratutako datuen arabera, industralizazio garaia hasi zenetik, aireratutako substantzia gehienak haienak ziren. 90 horietako batzuk enpresa pribatuak dira –Chevrolet, Exxon eta BP, kasu–, eta beste batzuk hainbat estaturen menpeko enpresa publikoak.
Emisioak egiteaz gain, askok erregai fosilak dauzkate. Erre ahala, handitu egiten da klima aldaketaren arriskua.
Alde biko problema da, beraz: batetik emari toxikoak kontrolatu beharko lituzkete, eta bestetik, erregai fosilak erabiltzea ekidin beharko lukete gobernuek –baldin eta klimaren egoera kontrolatu nahi badute–.
Enpresen eta estatuen ardura
Al Gore AEBetako presidente ohiak, Climatic Changeren azterketak arazoari “beste buelta bat” ematen diola adierazi du. Izan ere, orain arte gobernuei leporatu diete beroketa efektua eragitea. Datu berriek, baina, ardura enpresen eta estatuen artean dagoela argi uzten dute .
The Guardian egunkariari eskainitako elkarrizketan, sektore publikoari eta pribatuari dei egin die, arazoa konpon dezaten.
Mugatu beharreko konpainiak
Michel Mann klimatogoak, aldiz, konpainia pribatuen datuan paratu du arreta, eta kontrol falta nabarmendu du: “Orain emisioak zorrotzago aztertzea espero dut”.
Klima aldaketaren aurkako ikertzaile Naomi Oreskesek beste gai bat jarri du mahaiaren gainean: desinformazioa. Haren ustetan, txostenak erakusten du beroketa efektuaren “errudun” izan diren multinazionalek finantzatu izan dituztela klima aldaketaren existentzia ukatzeko kanpainak. “Koinzidentziak zeresana ematen du”, nabarmendu du ironiaz.
Ikerketaren nondik-norakoak
Zortzi urte eman dituzte ikertzaileek karbono emisioak aztertzen, baita igorle nagusien jokabide historikoa ere.
Aipatutako 90 konpainia horietatik, 50 pribatuak dira. 31 hainbat estatuen jabetzapean daude – besteak beste, Saudi Arabia, Norvegia eta Errusia–, baina ez dituzte zuzenean kudeatzen. Gainontzeko bederatziak, zenbait estatuenak dira, eta gainera, tokiko gobernuen erabakien menpe daude –adibidez, Txinako konpainia eta Ipar Koreakoa–.
Richard Heede adituak zuzendu du ikerketa. Haren arabera, enpresa pribatuek sortu dute kutsadura handiena: “20 konpainiak emisioen %30 eragin dute”.
Dena den, egun herrialde batek aireratzen du kutsadura gehien: Txina. Mundu osoko emisioen %8,6 egiten du.
Jabetza pribatukoei dagokienez, Chevron Texacok kutsaduraren %3,5 eragiten du; Exxonek %3,2; eta BPk %2,5.
Ekosistema askok itzulera gabeko puntuak dituzte, hau da, estresa maila berezi bat pairatuz gero –izan klima aldaketa, kutsadura edo kalte fisiko zuzenarengatik– desagertzen ahal dira, eta ekosistemak haien artean konektatuak izanez gero hurrenez hurren elkar... [+]
Azken lau hamarkadetan itsasoaren gainazalaren tenperatura-igoerak makroalgen komunitateetan izan duen eragina aztertu du EHUko ikerketa-talde batek. Bizkaiko kostaldeko eremu batean sakonera-puntu desberdinak ikertu dituzte eta ikusi dute egituratzaileak diren afinitate hotzeko... [+]
2023an, karbono dioxido isuriek %5,3 egin dute behera Espainiako Estatuan. Gehien isurtzen duten hamar enpresen artean, bakarrak egin du gora, Iberia hegazkin konpainiak, %10,7ko igoerarekin. Kutsatzaileen zerrendan aurrena Repsol dago.
Suitza zigortu du Estrasburgok, estatu horrek bideraturiko klima politikak adindunen eta oro har herritarren osasun eskubidea zangopilatzen duelakoan. Ebazpena txalotu dute talde eta norbanako ekologistek eta diotenaz, ondorioak izanen ditu gainontzeko estatuengan ere, besteak... [+]
Eta arkitektoen burbuilean, krisi klimatikoaren gaineko kezka igartzen al da? Galdetu dit agroekologoak.
Eraikuntzaren sektorea CO2 emisioen portzentaje altuaren eragilea izanik, galderak zentzua badu. Naomi Klein-ek Honek dena aldatzen du liburuan kontatzen du nola hegazkin... [+]