Astelehenetik Elika21 biltzarra Gasteizen, elikaduraren etorkizuna eta nekazaritzaren erronkez
Astelehenetik (24) asteazkenera bitartean Gasteizen burutuko dira, "Elikadura21: Elikaduraren Etorkizuna Eta Nekazaritzaren Erronkak XXI Menderako" titulua daramaten elkarrizketak Hagako ISS Institute for Social Studies instituluak sustatzen dituen nazioarteko jardunaldien baitan, EHNE Bizkaia sindikatuarekin eta Etxalde mugimenduarekin elkarlanean. Mundu osoko aditu, unibertsitateko ikerlari eta herri mugimenduetako militanteak bilduko dira bi egun eta erdiko jardunaldiotan Gasteizen.
Nekazariek Gasteizko egunak kokatzen dituzte Vía Campesina nekazari mugimenduak 2017. urtean Derion (Bizkaia) uztailean burutu behar duen Nazioarteko VII.Konferentziarantzako agendaren barruan. Hagako ISS institutuak, berriz, jardunaldiok sartzen ditu ICAS Initiatives in Critical Agrarian Studies sarearen baitan antolatu dituen nazioarteko hizketaldien barruan. 2014ko ICASek eman zuena Internetez eskura daiteke PDF formatuko liburuan.
Etxalde mugimenduak garrantzia berezia ematen die Gasteizen bilduko diren jendeei eta eztabaidatuko diren gaiei: "Gasteizen izango dugun mintegia oso garrantzitsua izango dela bai arrazoi akademikoengatik eta baita politikoengatik ere. ICAS Hizketaldi seriean dagoeneko ohikoa den bezala, mintegiak izen haundiko akademiko zein aktibista ezagunen presentzia oparoa izango du; eta era berean, baita gazte militante/ikasle/ikerlari askorena ere (Europatik zein munduko beste alderdi batzuetatik hurbilduko direnak)".
Elikadura 21en antolatzaileek honela laburbildu dute jardunaldien xedea: "Zehatz-mehatz aztertu nahi da gaur egun nola egiten ari garen; zer jardunbide dauden abian eta zer ondorio eragiten dituzten; nola ari den egia bihurtzen elikadura-burujabetzaren ikuspegia; elikadura-sistemaren inguruko aktibismoarekin eta ikerkuntzarekin, elkarren esperientzietatik zer ikas dezakegun etorkizunerako bidea definitzeko… Gaur egun agroelikadura-sistema globalak eragiten duen krisialdi ekonomiko, ekologiko eta sozialaren larritasuna ikusita, beharrezkoa da egungo testuingurua aztertzea. Hala ere, hizketaldi honen xedea azterketa horien indarra bideratzea da, etorkizunerantz zer urrats eman behar ditugun hobeto ulertzeko".
Egitarauan aurreratzen diren gai nagusiak honakoak dira:
Kapitalismoa, klasea, nekazaritza, abeltzaintza eta arrantza.
Klima aldaketa eta konbergentziak.
Garapen‐ereduak kapitalen, ondasunen eta jendearen fluxuen testuinguruan.
Ekoizpen‐bideetarako irisgarritasuna eta haien kontrola.
Kontsumoa, osasuna, nutrizioa eta elikadura eskubidea.
Elikadura‐burujabetzarako mugimenduak.
Larunbatean Derioko Nazioarteko Konferentziari amaiera eman eta gero, manifestazioa egin da igandean Bilbon, La Via Campesinak deituta. Moyua plazatik Zazpi Kaleetako Plaza Barrira arteko ibilbidea egin dute ia 2.000 lagunek, eta ondoren bazkaria izan da. Horren aurretik bezperan aurkeztutako Euskal Herriko Deia agiria irakurri dute berriro, eta Europako La Via Campesinak biltzarrean egindako hausnarketa plazaratu du.
Euskal Herriko Deia zabalduz amaitu da La Via Campesinaren VII. Nazioarteko Biltzarra Derion. Lau egunez eztabaidan aritu eta gero, biltzarraren ondorioak biltzen dituen adierazpena aurkeztu dute bi ordu inguruko ekitaldi hunkigarri batean. Mundu osoko 200 milioitik gora laborari ordezkatzen duen mugimendua handitzen jarraitzeko eta elikadura burujabetzaren eta agroekologiaren ildoetatik borrokatzen jarraitzeko nahia agertu du La Via Campesinak.
Argentina iparraldeko Santiago del Estero probintziatik etorri da Deolinda Deo Carrizo La Via Campesinaren Nazioarteko Biltzarrera. Nekazari indigenen eskubideen alde borrokan diharduen MNCI (Nekazari Indigenen Mugimendu Nazionala) taldeko kidea da, baita mugimendu probintzialekoa ere.
La Via Campesinaren Nazioarteko Biltzarraren egitarau osagarriaren barruan, nekazarien eskubideen urraketari buruzko txostena aurkeztu zuten asteazkenean. EAEri dagokion atalaren egileak, Leticia Urretabizkaia EHUko ikerlari eta hezitzaileak, gurekin hitz egin zuen aurkezpena egin baino lehentxoago.
“Elkarte txikia gara eta guretzat erronka handia da nazioarteko konferentzia hau antolatzea, baina gure errealitatea ikusarazteko aukera bikaina ere bada”, esan digu Alazne Intxauspe EHNE Bizkaia sindikatuko kideak, La Via Campesinaren VII. Nazioarteko Biltzarra inauguratu eta ordu gutxira. “Elikadura osasungarria denon eskubidea da”, azaldu du Intxauspek, “eta herri bakoitzak zer elikadura nahi duen erabakitzeko eskubidearen jabe izan behar du”.
La Via Campesina osatzen duten nekazari erakundeek elikadura burujabetza lortzea dute helburu. Herri eta komunitate bakoitzak behar dituen elikagaiak ekoizteko eta kontsumitzeko eskubidea aldarrikatzen dute. Multinazionalen jarduerak nekazari txikiak erasotzen ditu, zuzenean.
Jendez mukuru izan da Derioko apaiztegi zaharreko eliza zena, Biltzarraren inaugurazio ekitaldian. Dantzak, kantuak eta musikak hartu dute lehenbiziko ordua, mezu politikoek bigarrena. Amaieran, azken urteetan La Via Campesinarekin bat egindako elkarte berrien aurkezpena egin da. Gogorarazi dutenez, 200 milioi laborari baino gehiago ordezkatzen ditu antolakundeak dagoeneko, 70 herrialde baino gehiagotan. Aritz Loiolaren argazkiak segidan.
Pertsonak elikatzeko nekazarien beharra du munduak. Eta modu egoki eta jasangarrian egiteko, edozein ereduk ez du balio. Hala aldarrikatu du Miguel Blancok, Espainiako Estatuko nekazari elkarteen COAG federazioko idazkari nagusi eta hizlari kementsuak, La Via Campesinaren VII. Nazioarteko Biltzarrari hasiera ofiziala emateko egindako ekitaldiaren amaieran. Datozen egunetan eredu horren aldeko estrategiak finkatzen saiatuko dira mundu osotik Euskal Herrira etorritako ehunka ordezkariak.
La Via Campesina bederatzi eskualde handitan banatuta dago, eta horietako bakoitzak bi ordezkari ditu antolakundearen Nazioarteko Koordinazio Batzordean. Lau urteko honetan Unai Aranguren (Galdakao, 1971) EHNE Bizkaiako kidea da organo horretan Europak dituen ordezkarietako bat. Hortaz, buru-belarri jardun du Derioko biltzarrean eztabaidatuko diren gaien prestakuntzan. Konpainia handien eta laborari txikien ereduen arteko talkaz berba egin dugu harekin, besteak beste.
La Via Campesinak, munduko laborari elkarterik handienak, Euskal Herrian egingo du VII. Nazioarteko Biltzarra. Globalizazioari modu bateratuan aurre egiteko jaio zen antolakundea duela 24 urte; ordutik asko hazi eta sendotu da, politika neoliberalak areagotu diren hein bertsuan. Derioko apaiztegian batuko diren mundu osoko ehunka ordezkariak multinazionalen oldarraldiaz, nekazari txikien defentsaz eta lurra berreskuratzeaz jardungo dira, besteak beste. Elikadura burujabetzaz, bi hitzetan... [+]
