Oposizioak susmoa du hauteskundeen hurbiltasunak eta HDP alderdiaren aurka azken hilabeteetan egindako atentatuak kontuan izanda, Recyp Tayip Erdogan presidentearenen AKP alderdia babesten duten taldeak izan litezkeela arduradunak: Otso Grisak talde nazionalista edota segurtasun indarren baitan dauden eskuin muturreko pertsonak. Gobernuaren arabera aldiz, Estatu Islamikoa edo PKK izan litezke atentatuen egileak.

Hauteskundeak azaroaren 1ean izango dira. Erdoganek berriz deitu behar izan zituen, ekainaren 7koetan gehiengo absolutua galdu ostean. Ahmet Davutoglu lehen ministroak ezin izan zuen akordiorik lortu gainontzeko alderdiekin Erdoganen presioak medio. Presidentearen helburua orain arte izandako gehiengo osoa eskuratzea da, modu horretan botere gehiago lortzeko. HDP alderdi kurduak hauteskundeetan lortutako emaitza onak (botoen %13) eragotzi dio aspaldiko ametsa betetzea.

Ankarako atentatuak aurten izandako beste bi atentaturen antz handia du. Ekainaren 5ean bonba bat zartarazi zuten HDP alderdiaren mitin batean Diyarbakirren eta lau pertsona hil zituzten. Uztailaren 20ean berriz, 33 pertsona hil ziren Surucen kurduei elkartasuna adierazteko manifestazio baten aurkako atentatuan. Ikerketak oraindik irekita badaude ere, akusatuek Estatu Islamikoarekin harremana dutela uste da.

Siriako gerraren eragina

Siria bizilagun izateak eragin handia du Turkian. Alde batetik, Estatu Islamikoa kurduekin gerran dago Sirian eta Iraken. Bestalde, EIk Turkia ere etsaitzat du. Berriki Turkiak baimena eman dio AEBetako hegazkinei Incirlikeko basea erabiltzeko, eta Turkiak berak ere zenbait eraso egin ditu EIren aurka Sirian. Horretaz aparte, gerraren ondorioz bi milioi errefuxiatu hartu ditu Turkiak. Gobernuak uste du, horien artean EIko kideak egon daitezkeela, eta gizartearen zati bat erradikalizatu daitekeen beldur dira.

Haatik, Siriako gerraz ere baliatu da Erdoganen gobernua PKKren aurkako erasoak areagotzeko. Turkiako gobernuak “operazio antiterrorista” abiatu zuen, Estatu Islamikoaren eta PKKren aurka. Aire eraso gehienak ordea, PKKren aurka izan dira. Azkena asteburuan bertan: 49 ustezko PKK-ko ekintzaile hil ditu armadak.

Kurduen aurka boterea mantentzeko

Erdogani egotzi zaio kurduen eta gobernuaren arteko gatazka elikatu izana gizartea beldurtu eta boto gehiago irabazteko. Ekainaren 11n PKKrekin orain bi urte abiatutako bake prozesuak porrot egin ostean, gatazka berriz piztu zen.

Dagoeneko 150 baino gehiago dira hildakoak, eta askok 90eko hamarkadako liskarrekin alderatu dute.  Aire erasoez gain, Turkiako gobernuak operazio militar bat ere abiatu du, eta herri kurdu askotan etxeratze-agindua ezarri du.

Atentatuen ostean, “batasun nazionala, ausardia eta elkartasuna” hitzak erabili ditu Erdoganek. Atentatuak eta kurduen afera baliatuz, eta “segurtasunaren eta ordenaren” izenean, Erdoganek botere gehiago pilatzea du helburu datozen hauteskundeetan.