AHTren hiriburuetarako sarbideak eta Bergarako lotunea aldi berean egitea nahi du Jaurlaritzak
2017 amaieran garraio azpiegitura erraldoiaren zati horiek definituta eta esleituta edukitzea eskatuko diote Espainiako Gobernuari Tapia sailburuak eta hiriburuetako alkateek.
Abiadura handiko obrak iragarri dituzte EAJren menpe dauden administrazioek, AHTri oraindik geratzen zaizkion zatiak amaitzeko. Arantxa Tapia Eusko Jaurlaritzako Ekonomia Garapen eta Azpiegituretako sailburua eta Eneko Goia, Gorka Urtaran eta Juan Maria Aburto Donostia, Gasteiz eta Bilboko alkateak Euskal Y-az hitz egiteko bildu dira, Espainiako Sustapen ministro berriak, Iñigo de la Sernak, lan horien inguruan izandako jarrera aldaketaren ondoren.
De la Sernak kontratu berriak esleitzeko konpromisoa hartu du, eta arrazoi ekonomikoengatik orain arte geldirik zeuden zenbait zati eta proiekturi ekiteko atea zabaldu du. Hala, Azpiegituretarako sailburuak eta alkateak ministroarekin bildu nahi dute, hiriburuetako sarbideak 2017a baino lehen “definituta” gera daitezen.
Eusko Jaurlaritzak aspaldi jo du ezinezkotzat hitz emanda bezala AHT 2019an amaitzea, baina galdutako denboraren zati bat berreskuratu nahi du egoera berria baliatuta, eta eskatu du Bergarako lotunea eta hiriburuetako sarbideen lan erritmoak “parekatzea”. Horretarako egitasmoa “ahalik eta azkarren” lotu nahi dute Espainiako Gobernuarekin.
Gain-kostua eta presa: bi osagai lan baldintzak kaskartzeko
AHTren lanek egun 263 milioi euroko gain-kostua dute (Eldiarionorte.es-ek egindako kalkuluaren arabera) eta guztira 1.800 milioi eurotik gora gastatzea dago aurreikusita. Bergarako lotuneko zatietan enpresek oso beherantz jo zuten esleipenerako lehiaketan aurkezturiko aurrekontua, baina gero “arrazoi teknikoak” medio kostua asko igo zuten, ondorioz Espainiako Gobernuak gelditu egin zituen obrak. Orain, berriz ere martxan jarriko ditu beste kontratu baten bidez.
Obretako kostuetan gorabehera handiak eta lanak amaitzeko presa; AHTren lanei eragingo dien osagai garrantzitsuak bihurtu dira biak. ELA sindikatuak behin baina gehiagotan salatu izan du auzitegietan trenbidea egiten ari diren langileek jasaten dituzten lan baldintza eskasak, erritmo “esajeratu” eta gehiegizko lan-orduekin, kasu askotan egunean 12 ordutik gorakoak. AHTko obretan gutxienez zazpi lagun hil dira lan-istripuz.
Espainiako Gobernuko Sustapen Ministerioak bere gain hartu du Nafarroako Prestakuntza Handiko Trena (PHT) –lehengo AHT, izen pixka bat atseginagoarekin– eta, beraz, bertan behera geratu da 2010ean Nafar Gobernuarekin zuen ituna.
"Antzezlan handia dago Espainiako Gobernuaren baitan Abiadura Handiko Trenarekin", esan du Zelaiak. "Tren publiko eta soziala sortzeko azterlanik ez dute egin, nahiz eta ekonomikoki merkeagoa eta ingurumenarekiko kalte txikiagoak sortuko lituzkeen", nabarmendu du. AHTaren inguruan hitzaldiak emanen dituzte datozen egunetan Nafarroako hainbat herritan.
Sustapen Ministerioak dio "onartezina" dela proposamena ez dituelako AHTaren lanak ziurtatzen. "Adostutakotik aldendu egiten da proposamena eta negoziazioan sartzen ez zirenak jarri dituzte mahai gainean", uste dute. "Luzamenduetan dabiltza. Beste urte bat deus egin gabe pasa nahi dutela ematen du", gaineratu dute.
Espainiak eta Nafarroak astelehen honetan izanen dute bilera Abiadura Handiko Trenaz hitz egiteko. Ostegunean Sustapen Ministroak aldebakarreko erabakia hartu zuen "trena berak egin eta kudeatuko" zuela iragarriz. Maria Solana Nafarroako Gobernuko bozemaileak adierazi du hitzarmena eskatuko zaiola Madrili.
Ustezko iruzur eta prebarikazio kasuen aurrean, Euskal Y-ko lanak gelditu eta egoera finantzarioaz gain, ingurumenari eta jendarteari egindako kalteak aztertzea nahi dute.
Espainiako Gobernuko Sustapen Ministerioak bere gain hartu du Nafarroako Prestakuntza Handiko Trena (PHT) –lehengo AHT, izen pixka bat atseginagoarekin– eta, beraz, bertan behera geratu da 2010ean Nafar Gobernuarekin zuen ituna.
El Diario.es-en arabera, salaketa batek hasi zuen ikerketa eta Ertzaintzak eta Guardia Zibilak hartu zuten parte. Kasua Gipuzkoako fiskaltzaren esku uztean, honek artxibatu egin zuen.
Sustrai Erakuntza Fundazioak Nafarroarako Tren Publiko eta Sozialaren (TPS) proposamena aurkeztu du astelehenean Iruñeko Civibox Condestablen. Gaur egungo trenbide baliabideak aprobetxatu eta hobetzean oinarritzen da proposamena.
Erremediorik izanen al du etorkizuneko trenak laukoan sortu duen pitzadurak? Geroak esanen digu. Nago, ordea, desadostasunak ez duela hausturarik merezi.Trenbidea hobetu beharra dago, horretan denak ados daude.
Hendaia eta Baionaren arteko trenbidea berritzea Ipar Euskal Herrian AHTa ez eraikitzeko urrats erabakiorra izan daiteke. Makroproiektuaren bideragarritasuna ezbaian jarri dute, baina oraindik ez da behin betiko baztertzeko erabakirik hartu.
